Apache Ant

Apache Ant

Apache Ant เป็น project opensource ของ Apache ที่จะช่วยให้ในการ build ในการ compile และทำให้งานของ programmer นั้นง่ายมากขึ้น ซึ่งใน project ในระดับ enterprise ของ java มักจะใช้ ant ช่วยในการ build ยัน deploy และใน IDE Java แทบทุกตัวของ Java ก็ใช้ Apache ant ในการ build, compile, หรือ pack เป็น archive file ซึ่งผมจะเกริ่นเครื่องของ ant คร่าวๆดังดังนี้ครับ การจะใช้ Apache Ant ได้ต้องติดตั้งดังนี้ครับ

• Apache Ant : load here
• Java RE(แนะนำติดเป็น SDK ไปเลย) 1.4 ขึ้นไป

การติดตั้ง java นั้นขอข้ามไปเลยมาพูดเรื่องติดตั้ง apache ant กันเลย ก่อนอื่นนำ apache ant ที่เราโหลดมานำมา extract
มาวางไว้ที่ไหนก็ได้แต่ถ้าจะให้สะดวกให้มาวางไว้ที่ drive C: จากนั้นก็ต้อง set environemnt variable ครับ ใน windows ลองตาม link นี้ไปดูครับว่าตั้งยังไงโดยที่สำคัญที่ต้อง set มีสองค่าครับ

• set ANT_HOME=C:apache-ant-1.7.0
• set PATH=%PATH%;%ANT_HOME%bin;.;

จากนั้นเราลอง test ดูว่าที่เราติด ant ลงไปนั้นสำเร็จมั้ยด้วยคำสั่งนี้

• ant -version

ถ้าผ่านได้ก็จะได้ผลลัพธ์ออกมาดังนี้

• Apache Ant version 1.7.0 compiled on December 13 2006

จากนั้นเราลองมาดูกันว่าการจะใช้ ant
จริงนั้นต้องมีองค์ประกอบอะไรบ้าง

• build.xml

build.xml เป็น file ที่เป็นตัว config ว่าจะให้ ant ของเราทำอะไรบ้างเช่น build project, compile, บลา ……..
ซึ่งที่ต้องละว่าบลาๆๆๆๆ นั้นเพราะว่า ant นั้นทำได้หลายอย่าง นอกจากจะใช้กับภาษา java ได้แล้วยังต่อ database ต่อ mail
เพื่อไปทำอะไรบางอย่างก็ได้ และยังไปทำงานกับภาษาอื่นได้ด้วยเช่น ruby, jython หรือแม้แต่กระทั้ง javascript ต่อมาเรามาดูโครงสร้างของ xml ใน build.xml กันดีกว่าว่าเป็นยังไง โดยปกติแล้วใน build.xml
โดยปกติแล้วจะมีหน้าตาแบบนี้

<project name="MyFirstAnt" default="greet">   
 <property name="name" value="John"/>
 <target name="greet">       
  <echo>hello everybody</echo>
  <echo>my name is ${name}</echo>      
 </target> 
 <target name="bye" depends="greet">
  <echo>bye ${name}</echo> 
 </target> 
</project> 

จาก code ด้านบนอาจจะงงแต่จะขออธิบายโครงสร้างหลักๆของ ant ดังนี้ ใน build.xml 1 อันจะมี project อยู่ 1 project โดยที่ภายใน project นั้นมี target ได้หลายๆ target และในแต่ละ target ก็จะมี task อยู่ และสามารถมี task ได้หลาย task โดยที่บางครั้งเราอาจจะมีค่าบางค่าที่ใช้หลายๆที่ เราก็จะประกาศเป็น property เพื่ออ้างถึงในหลายๆส่วน

• target : โดย target นี้เรามองเป็นเหมือนเป็น procedure ที่ด้านในจะประกอบไปด้วยงานย่อย (task) ที่มาร้อยเรียงกันกลายกันเป็น procedure
• task : คือการทำงานใดการทำงานหนึ่งที่มีลักษณะเป็นงานย่อยๆ ที่สามารถนำประกอบกันแล้วกลายเป็น procedure (target)
• property : ตัวนี้เป็นการกำหนดค่าคล้ายการประกาศ variable ที่ต้องประกาศชื่อและ assign value ลงไป ประกาศไว้เพื่อความสะดวกในบางทีค่าบางค่านั้นถูกเรียกใช้ในหลายๆที่ ทำให้การแก้ไขภายหลังนั้นได้เพราะว่าแก้แค่ที่เดียวเท่านั้น

พอจะเข้าใจโครงสร้างบ้างแล้วนะครับที่นี้เราจะอธิบายเข้าไปในการทำงานของ xml นะครับ ในหนึ่ง build.xml เราสามารถการ config สั้นสุดเท่านี้ครับ คือใน project นั้นไม่มี task หรือว่า target ใดๆทั้งสิ้น ดังนั้นตอนเราลอง run ant ก็จะไม่มีการทำงานใดแต่ถ้าเราต้องลองเขียน build.xml เพื่อให้ ant ลองทำงานดูก็ง่ายๆครับลองเปลี่ยน config ดังด้านล่างครับ

<project name="MyFirstAnt" default="greet">
  <echo>hello world</echo>
</project>

การเรียก task echo นั้นก็เหมือน System.out.println(”hello world”); ใน java ครับซึ่งจะมี task อย่างเดียวโดยที่ไม่มี target ก็ได้ครับ ต่อมาเราจะมาดู build.xml ที่เต็มสูบกันดูครับ

<project name="MyFirstAnt" default="greet">
  <property name="name" value="John"></property>
  <target name="greet">
    <echo>hello everybody</echo>
    <echo>my name is ${name}</echo>
  </target>
  <target name="bye" depends="greet">
    <echo>bye ${name}</echo>
  </target>
</project>

ในนี้จะมี target อยู่ 2 target คือ greet และ bye ครับโดยที่เราสามารถให้ target แต่ละ target นั้นมี dependency ได้ครับคือก่อนที่จะรัน target อะไรต้องทำ target อะไรก่อนเช่นในตัวอย่างนี้ ก่อนจะทำ target bye เราต้องทำ target greet ก่อนครับ และในตัวอย่างนี้มีการใช้ property ด้วย เนื่องจากว่า ชื่อของ John นั้นอ้างมากกว่าหนึ่งที่เราเลย set property เพื่อที่จะอ้างถึงได้ง่าย

***สังเกตุนะครับว่าตรง project ครับเรามีการกำหนด default โดย set target greet เป็น default

การ run นั้นต้อง run ใน command promt แล้วต้องเข้าไปอยู่ใน directory ที่มี build.xml อยู่ด้วยและต้อง set environment ตามด้านบนก่อนจากนั้นในคำสั่ง ant ดังนี้

• ant

ก็จะได้ผลลัพธ์ดังนี้

Buildfile: D:\xxx\build.xml
greet:
     [echo] hello everybody
     [echo] my name is John
BUILD SUCCESSFUL
Total time: 1 second

สังเกตว่า มันจะ run target greet เพราะว่าตรง ตั้ง default เป็น target greet แต่ถ้าเราต้องการจะ run target bye ตอน run เราสามารถระบุ target ได้ว่าจะเอา target อะไรดังนี้

• ant bye

ก็จะได้ผลลัพธ์ดังนี้

Buildfile: D:\xxx\build.xml
greet:
     [echo] hello everybody
     [echo] my name is John
bye:
     [echo] bye John
BUILD SUCCESSFUL
Total time: 94 milliseconds

จะพบว่าจะ run target greet ก่อน bye เพราะว่าตรง <target name="”bye”" depends="”greet”"> มีการ set dependency ก่อน run target bye ต้อง run target greet ก่อน</target>การเปลี่ยนค่าของ property นั้นสามารถเปลี่ยนตอน run time ได้ไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนใน xml เสมอไปดังตัวอย่างด้านล่าง

• ant bye -Dname=Jack

ได้ผลลัพธ์ดังนี้

Buildfile: D:\xxx\build.xml
greet:
     [echo] hello everybody
     [echo] my name is Jack
bye:
     [echo] bye Jack
BUILD SUCCESSFUL
Total time: 94 milliseconds

syntax การเปลี่ยน property ดังนี้ -D<property-name>=</property-name>

จากด้านบนนี้เป็นไงบ้างครับแต่ว่า task นั้นไม่ได้มีแค่ echo เท่านั้นลองไปดูใน document ของ apache ต่อได้ครับ

ปล. หนังสือ apache ant ภาษาไทยของ ดร.วีระศักดิ์ ซึงถาวร เยี่ยมมากครับ